Temir tanqisligi buzilishining rivojlanishiga va natijada kamqonlikning paydo bo’lishiga ta’sir qiluvchi ko’plab omillar mavjud. Quyida asosiy sabablar keltirilgan:

OZIQ -OVQAT SABABLARI: Oziq-ovqat orqali temirni kam iste’mol qilish – odatda kattalarda temir tanqisligini keltirib chiqarmaydi, lekin emizish va homiladorlik davrida bu mikroelementning fiziologik ehtiyojlari oziq-ovqat bilan qoplanmaydi va shuning uchun temirni qo’shimcha iste’mol qilish zarur, hatto bolalar uchun ham 4-6 oylikdan boshlab. Bolalik, o’smirlik va homiladorlik davrida temirga fiziologik talablar ortadi.

Katta ta’sirga qaramay, oziq -ovqatda temir yetishmasligi kamqonlikning asosiy sababi hisoblanmaydi. Temirning malabsorbtsiyasi temir etishmasligining keng tarqalgan sababi emas, faqat gastrektomiya qilingan yoki malabsorbtsiya sindromi bo’lgan shaxslar bundan mustasno. Bu bemorlarning qariyb 50 foizi keyingi yillarda temir tanqisligi kamqonligidan aziyat chekadi.

O’simliklarga asoslangan parhezlar, ayniqsa, vegetarianlar uchun, tarkibida temir yo’qligi yoki kam so’rilishi sababli temir tanqisligini keltirib chiqarishi mumkin, chunki u gem bo’lmagan temir shaklida taqdim etilgan.

ABSORBSIYA MUAMMOLARI:Atrofik gastrit kabi ba’zi kasalliklarda oshqozon kislotaliligi pasayadi va gem bo’lmagan temirning so’rilishi kamayadi. Bu holat temir tuzlari yoki hayvonot manbalari temirining so`rilishiga ta’sir qilmaydi.

Boshqa holatlar, masalan, seliakiya kasalligi, temirning so’rilishiga to’sqinlik qiladi va kamqonlikka olib kelishi mumkin.

QON YO’QOTISH VA QON KETISHI:kattalarda temir tanqisligining eng ko’p uchraydigan sababi hisoblanadi. Ular turli sabablarga ko’ra bo’lishi mumkin. 15 yoshdan 45 yoshgacha bo’lgan ayollarda ko’pincha hayz ko’rish bilan bog’liq qon ketishi kuzatiladi.

Postmenopozal ayollarda va temir tanqisligi kamqonligi bo’lgan erkaklarda asosiy sabab odatda oshqozon-ichak traktining surunkali qon yo’qotishidir, bu gastroesofagial reflyuks, qizilo’ngach churrasi, ezofagit, NYQVlarni ortiqcha ishlatish, oshqozon yarasi, parazitlar yoki neoplastik kasalliklar bilan bog’liq bo’lishi mumkin.